MIND start petitie tegen eenzame opsluiting in de ggz

Vandaag start MIND, de belangenbehartiger van mensen met psychische problemen en hun naasten, een landelijke petitie tegen eenzame opsluiting in de ggz. Dit is hard nodig want het aantal eenzame opsluitingen steeg in 2023 dramatisch met 10%. Vaak leidt eenzame opsluiting tot ernstige schade aan iemands lichamelijke en mentale gezondheid. Dit terwijl mensen die dit betreft juist menselijke zorg, steun en nabijheid nodig hebben. MIND wil een wettelijk verbod op eenzame opsluiting, meer geld voor voldoende personeel en scholing in de ggz en duidelijke definities en cijfers voor beter toezicht. 

Eenzame opsluiting is een ernstige inbreuk op het fundamentele recht op vrijheid, zoals vastgelegd in de Nederlandse Grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Ook gaat het tegen het VN-verdrag voor de rechten van personen met een handicap in.  Er is geen bewijs dat eenzame opsluiting tot meer veiligheid en betere zorgt leidt. Sterker nog: eenzame opsluiting kan de situatie van de cliënt zelfs verslechteren en de relatie met de hulpverlener beschadigen. Dit leidt vaak tot extra zorgkosten, voor langere opname omdat het nóg slechter gaat sinds de eenzame opsluiting en/of voor extra behandelingen om het trauma te verwerken. 

MIND roept de politiek op om nú in te grijpen. In Nederland zijn goede methoden en werkwijzen ontwikkeld of in ontwikkeling om dwang te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan de-escalerende technieken (een manier  om met agressie om te gaan, met een escalatie-stappenplan). Er moet geld vrijgemaakt worden voor genoeg personeel, scholing, veilige plekken en de bovengenoemde aanpak in de zorg. Er moet ook inzicht komen in het aantal eenzame opsluitingen, zodat de toezichthouder (de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd) goed kan controleren. MIND wil dat separeren en afzonderen in 2027 wettelijk verboden wordt. Om dit verbod te steunen, vraagt de organisatie een bouwstop voor Extra Beveiligde Kamers (EBK’s): deze vorm van insluiting is ook een vorm van dwang. En MIND wil dat een EBK vanaf 2027 alleen mag worden gebruikt zoals omschreven staat in het Werkboek High and Intensive Care (HIC). Dat betekent onder andere met intensieve begeleiding en face-to- face contact.  

MIND zal de petitie begin 2025 aan de leden van de Tweede Kamer aanbieden. Bovengenoemde punten zullen we de komende periode ook inbrengen bij de wijziging van de Wet verplichte ggz. 

Lees verder in ons position paper 'Stop eenzame opsluiting in de ggz'.