Brief naar Tweede Kamer over jeugd-ggz
Op 4 december vergadert de Tweede Kamer over de jeugdhulp. MIND heeft de Vaste Kamercommissie een brief gestuurd waarin wij oproepen om haast te maken met het terugdringen van wachtlijsten voor kinderen en jongeren met psychische aandoeningen, maar ook met het sneller implementeren van de doorzettingsmacht. Ouders en jongeren die vastlopen met hun zorg- en hulpvraag en veel te lang moeten terecht kunnen bij een persoon of instantie die snel handelt, en direct passende zorg toewijst.
In juni 2017 is een motie aangenomen over de wachttijden en het beschikbaar stellen van overzichten per regio. Het is een positieve ontwikkeling dat regionale expertteams afspraken maken over de beschikbaarheid van specialistische complexe zorg in de regio en bovenregionaal. Deze afspraken worden echter gemaakt zonder inbreng van cliënten- en ouderorganisaties, maar met gemeenten en de jeugdsector. Om te weten of zorg en hulp passend is, en om de transformatie te laten slagen, is het van belang om bij inkoop- en samenwerkingsafspraken de cliëntenorganisaties te betrekken en medezeggenschap beter te borgen.
Toezichthouder hard nodig om toegang tot zorg en kwaliteit te waarborgen
Waar binnen de Zorgverzekeringswet de NZa de inkoopspelregels en de toegang tot zorg bewaakt, is er binnen de Jeugdwet geen enkele instantie die de rol van marktmeester op zich neemt.
Het samengaan van de twee inspecties tot de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd biedt kansen om betere afspraken te maken over toegang en kwaliteit. Wij merken dat juist voor kinderen met complexe problematiek geen plek meer is, omdat hun behandeling te duur is, en er perverse prikkels in het systeem zijn. Kinderen met een enkelvoudige aandoening zijn nu eenmaal “goedkoper” voor instellingen en gemeenten. Daarnaast willen we de minister attenderen op de bestaande mogelijkheid om naast ggz-instellingen ook vrijgevestigde aanbieders zoals psychologen en psychotherapeuten de mogelijkheid te bieden om kinderen en jongeren te behandelen. We merken dat deze meer laagdrempelige vorm van zorg in de regio, in lijn met de Jeugdwet, niet goed wordt benut. Ook daarin kan een toezichthoudend orgaan sturen.
Cliëntondersteuning voor ouders en jongeren
Het recht op onafhankelijke cliëntondersteuning is wettelijk vastgelegd met de bedoeling ouders en jongeren te versterken in hun zelfredzaamheid en participatie. Zoals veelvuldig door verschillende cliëntenorganisaties is aangekaart, is de onafhankelijke cliëntondersteuning nog niet overal goed geregeld. De implementatie van onafhankelijke cliënt ondersteuning behoeft nadrukkelijk aandacht. In het Regeerakkoord is hier aandacht aan besteed. We verwachten dat deze ondersteuning alsnog voor ouders en kinderen met complexe problematiek zoals (meervoudige) psychische aandoeningen direct wordt georganiseerd. MIND heeft altijd haar bereidheid om hieraan bij te dragen aangeboden, hierbij benadrukken wij dit nogmaals.
Evaluatie Jeugdwet
Het is ons onvoldoende duidelijk op welke wijze cliëntervaringen van kinderen/jongeren en hun ouders een plek krijgen in de evaluatie. Op welke wijze (zowel kwalitatief en kwantitatief) wordt deze inbreng georganiseerd? Graag zien wij meer aandacht voor dit punt vanuit het perspectief van de jeugd-ggz.