Kans op werk daalt door lange ggz-wachtlijsten

De gevolgen van de wachttijden in de ggz zijn groot en ingrijpend voor de levens van de mensen om wie het gaat. Ook voor iemands kans op werk of op de kans om de baan die je hebt, te verliezen. Dit blijkt uit een publicatie op 16 augustus 2023 op ESB, het platform voor economen. Elke maand langer wachten op zorg, levert een daling van 2% op de kans op werk. Omgerekend kost dit de samenleving meer dan 300 miljoen euro per jaar.

In het onderzoek is gebruik gemaakt van cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek en daaruit blijkt dat elke extra maand op de wachtlijst, de kans op werk daalt met twee procent. De wachttijden blijken de grootste impact te hebben op mensen met een lager opleidingsniveau of migratieachtergrond. Kortere wachtlijsten kunnen ervoor zorgen dat patiënten behouden blijven voor de werkzame bevolking, wat leidt tot aanzienlijke kostenbesparingen. De economische baten van een kortere wachttijd zijn namelijk groot. Als de wachttijd verminderd kan worden met één maand, kan dit ervoor zorgen dat ongeveer 1.600 mensen hun baan niet verliezen. Op basis van berekeningen van de Algemene Rekenkamer, levert dit onze maatschappij meer dan driehonderd miljoen euro per jaar op. Conclusie in het artikel: “Verkorten van de wachtlijsten is zowel goed voor het individu als voor de samenleving als geheel.”

MIND pleit naast afname van wachttijden ook voor betere kansen op arbeid en inkomen. In januari dit jaar hebben we de Tweede Kamerleden opgeroepen om mensen met een psychische aandoening betere toegang te verschaffen tot de arbeidsmarkt. We zien dat werkgevers dikwijls huiverig zijn om werknemers met een psychische aandoening aan te nemen: zij worden 3 tot 7 keer vaker afgewezen door werkgevers dan werkzoekenden zonder psychische aandoening. Hierdoor missen werkgevers heel veel en goed arbeidspotentieel in tijden van grote krapte op de arbeidsmarkt. Dit vinden wij onwenselijk en onterecht. Ook roepen we de overheid op om hierin zelf het goede voorbeeld te geven.

Verder pleiten we voor behoud van deeltijdwerk omdat veel mensen vanwege hun gezondheid of zorgtaken niet anders kunnen. En zetten we ons in voor de IPS: dit is een methodiek die de baankansen vergroot voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) of met een common mental disorder (CMD). Bij het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid pleiten we voor gelijke rechten op ondersteuning bij het vinden van werk. MIND wil dat niet de uitkering of woonplaats bepalend is, maar de behoefte aan ondersteuning om aan het werk te komen of te blijven. Tot slot wijzen we op betere samenwerking in de arbeidsmarktregio’s tussen gemeenten, UWV, zorgsector en werkgevers die gericht moet zijn op concrete arbeidsplaatsingen.

Lees meer over werk en inkomen op onze themapagina.