Inbreng MIND voor ggz-debat: betrek ervaringskennis

Steeds meer mensen kampen met psychische klachten. De helft van alle Nederlanders krijgt hier in het leven mee te maken. Om de mentale gezondheid in Nederland écht te verbeteren, moeten we werken aan het voorkómen van klachten, aan het behandelen van klachten en aan goede zorg en steun als klachten niet meer verdwijnen. Op alle drie de fronten loopt de huidige aanpak vast. MIND doet namens alle Nederlanders een dringende oproep aan Kamerleden, ministers, zorgverzekeraars, zorgaanbieders en andere partijen: ga beter samenwerken en écht luisteren naar elkaar. Zet wantrouwen om in vertrouwen en bovenal: betrek de kennis en ervaring van patiënten/cliënten en naasten beter bij de oplossingen.

Tot onze grote schrik zijn de wachttijden voor de ggz weer toegenomen en is de lijst met het aantal wachtenden nog langer geworden. In december 2023 stonden 97.450 mensen op een wachtlijst voor ggz. Inmiddels zijn de te lange wachtlijsten in de ggz al bijna 10 jaar bekend. Allerlei partijen en organisaties zijn druk bezig met pogingen om het wachttijdenprobleem op te lossen. De resultaten van regionale taskforces blijven ondanks jarenlange inspanning achter. MIND roept op om ervaringskennis meer en gelijkwaardig te betrekken bij het vinden van oplossingen. 

Een goed toegankelijke ggz is een essentieel onderdeel van suïcidepreventie. Dit zou wat MIND betreft samen moeten gaan met meer openheid over suïcidale gedachten in ggz-behandelingen en op plekken bij mensen in de buurt. Wij pleiten voor een landelijk dekkend netwerk van inloopvoorzieningen waar mensen over de dood kunnen spreken. Zelfregie- en herstelinitiatieven waar vanuit ervaringsperspectief al openheid en ruimte is om te spreken en te luisteren, kunnen deze rol vervullen. De infrastructuur van deze herstelcentra bestaat al en moet wat MIND betreft verder worden versterkt en uitgebouwd. 

Voor MIND is het belangrijk dat mensen de zorg krijgen die ze nodig hebben. Daarbij is het van essentieel belang dat de WLZ-ggz beschikbaar blijft voor de cliënten voor wie dit van levensbelang is. De inspanningen vanuit de sector en MIND om het aantal aanvragen te beperken tot juist deze doelgroep hebben effect en daar is MIND blij mee. Ook hier vragen we om cliënten en naasten te blijven betrekken zoals bij mogelijke wetswijzigingen.

Om het aantal mensen met psychische klachten terug te dringen, is voorkómen van klachten essentieel. MIND is positief over de preventieve en integrale aanpak ‘Mentale gezondheid van ons allemaal’ maar mist tot op heden zichtbare impact. Het bereik lijkt zeer beperkt te zijn en het programma voor de mentaal gezonde online omgeving staat nog aan het begin. MIND is bezorgd dat vooral kennisinstituten aan zet zijn om dit programma vorm te geven en pleit voor meer actie en zichtbare beweging. Daarnaast zien we dat het landelijk dekkend netwerk voor inloopvoorzieningen voor jeugdigen meer regie vanuit de landelijke overheid en een stevigere financiële impuls nodig heeft.

Lees de brief met input van MIND aan de Vaste Kamercommissie VWS voor het ggz-debat op 11 april 2024.

MIND heeft ook samen met de Nederlandse ggz, NIP en de NVvP een brief aan de Kamer gestuurd met onze gezamenlijke punten die we onder de aandacht willen brengen. Lees hier de brief met de sector.

Same met MIND Us, De Kindertelefoon (incl. Alles Oke? Supportlijn), MIND, Join Us,113 Zelfmoordpreventie, Transformers Community, Jongerenhulp Online en @ease hebben we de Kamer ook een update gegeven over ons initiatief om één centraal, online platform voor jongeren en jongvolwassenen (16-27 jaar) met lichte mentale klachten te realiseren. Een initiatief dat volledig met jongeren samen tot stand is gebracht. Met dit online platform creëren we een plek voor jongvolwassenen en jongeren met beginnende mentale klachten die vragen hebben hoe ze hier mee om kunnen gaan en op zoek zijn naar passende support. 

Een gedetailleerd plan hoe dit platform gerealiseerd kan worden, ligt klaar. Minister Helder en staatssecretaris Van Ooijen hebben toegezegd het platform te steunen. Nu nog de structurele financiering: 3 miljoen per jaar. Oftewel: met een fractie van het budget dat jaarlijks door de overheid wordt uitgegeven aan (curatieve) zorg kunnen we ervoor zorgen dat jongeren in een vroeg stadium snel en adequaat de ondersteuning kunnen vinden die ze nodig hebben.