Zorgvrijstaat Rotterdam West
Binnen het programma ‘Herstel Dichtbij- Samen voor Mentale Gezondheid’ werken 30 zelfregie- en herstelorganisaties aan hun ontwikkeling. Deze organisaties bieden ondersteuning, ontmoeting en hulp in de buurt, voor en door mensen met een psychische kwetsbaarheid. Vanaf september 2023 zetten we steeds een organisatie in de schijnwerpers. Deze keer is dat de Zorgvrijstaat, actief in Rotterdam West – Delfshaven. We interviewden Alexander Hogendoorn en Dennis Lohuis, oprichters van de Zorgvrijstaat.
Samenredzaamheid
“We werken sinds mei 2013 aan het versterken van zorgzame wijken, waarin mensen eigenaarschap voelen en zeggenschap ervaren over hun eigen zorg en welzijn”, vertelt Alexander. “We doen dat in ons zogenaamde ‘Sociaal Laboratorium’. Onderdeel daarvan is Geestverwanten, onze gemeenschap én werkplaats voor zelfregie en herstel. Als Zorgvrijstaat zijn we een supportomgeving en een plek waar eigen ideeën en initiatieven tot realisatie kunnen worden gebracht. We geloven in ‘samenredzaamheid’. En we zoeken verdieping op specifieke onderwerpen. Zo hebben we een Steunpunt Stemmenhoren, een Supportgroep Depressie, een programma Voor Elkaar Boksen, waarmee men aan de eigen veerkracht kan werken en we doen veel aan Samenscholen (samen leren staat centraal rond allerlei onderwerpen en die vanuit meerdere perspectieven worden belicht). Samen met Werkplaats voor Participatief Drama Formaat en jongerenproject Change West richten we ons op support van en door jongeren.”
Hoe is het allemaal begonnen?
Dennis: “In 2013 kwam ik Alexander tegen in de Leeszaal Rotterdam West. We raakten aan de praat over de vraag wat het nu precies betekent in de praktijk, als mensen meer mét en voor elkaar moeten gaan zorgen. Dit gesprek vormde de basis voor onze Zorgvrijstaat. Onze spontane ontmoeting staat eigenlijk ook symbool voor wat we nu met elkaar organiseren: ont-moeten. De ontmoeting, zonder dat er iets moet, staat centraal. Je treft mensen aan die iets met een ander willen aangaan, vanuit interesse en het besef dat we allemaal kwetsbaar zijn. Je vindt een betrokken netwerk, een vangnetwerk en je kunt aan persoonlijke ontwikkeling, zelfregie en herstel werken.
Boksen voor herstel
Een mooi voorbeeld is Colin, die samen met een ervaringsdeskundige in opleiding het programma Voor Elkaar Boksen heeft ontwikkeld en inmiddels zelf de trekker is. Het boksen was voor hem een manier om aan zijn eigen herstel te werken. Vanuit zijn achtergrond als ontwerper ging hij nadenken over hoe het boksen nog veel gerichter zou kunnen worden ingezet bij herstel. Samen met een afstudeerder Social Work en een psycholoog bracht hij elementen van Psycho-Motorische Therapie in en daarmee is Voor Elkaar Boksen een niet meer weg te denken onderdeel van onze programmering.”
Ruimte en begrip
Alexander vult aan: “We zijn ook heel trots op Meerstemmig, ons steunpunt ‘stemmen horen’. Het is zo belangrijk dat er een plek is waar er open en vrij gesproken kan worden over stemmen horen, ook over de inhoud en aard van stemmen. Dat is iets wat mensen lang niet altijd gewend zijn. Mensen leren hiermee wel om nieuwe betekenis te geven aan stemmen. Existentiële pijn die anderen vaak niet begrijpen kan zo toch een plek krijgen om te bespreken. Ruimte en begrip verlagen (zichtbaar) de spanning. Begrip en herkenning zorgen voor minder eenzaam zijn in het eigen lijden. Mensen worden zo nodig gestimuleerd en gesteund om het goede gesprek met de eigen behandelaar te voeren. Door te ervaren dat je niet de enige bent, krijg je ook een bredere blik. Je gaat anders leren kijken. Je leert verband te leggen tussen stressfactoren en stemmen en zo kan je er ook een beetje grip op krijgen.”
Gelijkgestemden
“Herstel Dichtbij betekent voor ons een netwerk van gelijkgestemden van en met wie we samen kunnen leren”, vertelt Dennis. “Drie mensen volgden de leergang maatschappelijk ondernemen en worden daarmee gestimuleerd en ondersteund om eigen activiteiten verder uit te bouwen. Herstel Dichtbij betekent voor ons daarnaast dat we onze programmering en organisatie verder kunnen ontwikkelen en uitbouwen. We hopen dat er structurele financiering mogelijk wordt en dat hiervoor ook landelijke standaarden voor ontstaan. Het is voor ons steeds heel erg onzeker en we moeten elk jaar weer worstelen om financiering te organiseren.
Het belang van een goed landelijk netwerk als Herstel Dichtbij is erg waardevol om andere inzichten op te doen, om met gelijkgestemden ervaringen uit te wisselen en het boost de eigen ontwikkeling. Samen sta je sterker!”