Arbeid

Werk is voor iedereen belangrijk. Werk dat bij je past, maakt gelukkig en draagt bij aan een gezond leven. Het geeft economische zelfstandigheid, structuur aan je leven, vergroot je eigenwaarde en biedt kansen om jezelf te ontwikkelen. Ook voor mensen met een psychische kwetsbaarheid is werk essentieel om psychisch gezond te blijven of weer gezond(er) te worden. 

Onderzoek van Lex Burdorf ondersteunt dit. Daarnaast is er ook een wisselwerking: psychische klachten kunnen invloed hebben op (behoud van) je werk en inkomen, werk en inkomen kunnen de psychische klachten ook beïnvloeden. Geen werk of minder inkomen verhoogt stress en eventuele schulden en ook het werk zelf kan de oorzaak van de klachten zijn of deze beïnvloeden.  

MIND komt op voor de positie van mensen met psychische klachten op de arbeidsmarkt en voor de rechten van mensen die te maken krijgen met psychische klachten waar het gaat om het behoud van hun werk en inkomen, re-integratiemogelijkheden, recht op een uitkering en andere vormen van bijstand. Wij lobbyen bij de politiek voor betere wet- en regelgeving en we nemen deel aan belangrijke projecten en samenwerkingsverbanden gericht op bovenstaande doelstellingen. Daarin brengen we de wensen en belangen van cliënten in.

Om gedegen input te bieden, deelt MIND kennis over arbeidsparticipatie, neemt deel aan innovatieve projecten en verricht ook onderzoek naar de wensen van cliënten. 

• Zo onderzocht MIND in 2020 de mate waarin mensen met psychische klachten de dienstverlening van UWV en gemeenteloketten waarderen. De belangrijkste conclusie is dat de bejegening beter kan en medewerkers meer samen met de cliënten op zoek kunnen gaan naar de mogelijkheden die er wél zijn. Meer kennis en (bij)scholing over psychiatrische problematiek en dienstverlening op maat kunnen ervoor zorgen dat mensen die willen werken, daadwerkelijk aan het werk komen. 
• In samenwerking met de HAN Hogeschool en Tilburg Universiteit werd onderzoek gedaan naar wat een werkgever kan doen om meer mensen aan het werk te houden. Dit is vertaald naar tips voor de werkgever en een infographic. 
• MIND zit ook in begeleidingscommissies van verschillende onderzoeksprojecten. Zo doet Verweij Jonker onderzoek naar ‘Meer rust in het bestaan. Ervaringen, behoeften en ondersteuning rond baanonzekerheid van mensen met een arbeidsbeperking’.
• Tot slot werken we in een project samen met Kansen op werk. Dit is een methodiek om mensen met psychische aandoeningen te helpen om werk te vinden en te houden. 

De erkenning dat arbeid als medicijn kan worden ingezet voor mensen met psychische aandoeningen, is steeds breder geaccepteerd. Voorwaarde is dat dit vanuit een vertrouwde setting gebeurd en in het tempo dat mensen zelf aangeven. Om dit mogelijk te maken, werken zorgverzekeraars, werkgevers, UWV, gemeenten, ggz en cliëntenorganisaties als Samen Sterk zonder Stigma en MIND sinds 2017 samen in een convenant. Dit convenant vooral gericht op samenwerking in de keten liep in juni 2021 af. Daarom zijn we voor de komende drie jaar een nieuw convenant aangegaan Sterk door Werk. 

Doel van het convenant Sterk door Werk is om mensen actief aan het werk te krijgen. Onlangs is bekend geworden dat hiervoor een project van een jaar is toegekend om mensen die contacten heeft met de ggz aan het werk te helpen. De ambitie is dat re-integratie mogelijk wordt voor mensen met psychische klachten zonder uitkering of die niet verbonden zijn met een ggz instelling. Een tweede doel van het convenant is meer preventie op de werkvloer, zodat minder mensen met psychische klachten (langdurend) uitvallen. 

Mensen die afhankelijk zijn van de overheid voor inkomen en ondersteuning naar werk, moeten een veel betere rechtspositie krijgen. De zogeheten ‘boodschappenboete’ in de Participatiewet toont de kwetsbare positie van mensen aan. Samen met de Landelijke Cliëntenraad (LCR) staat MIND voor een sterkere rechtspositie van mensen en betere cliëntbetrokkenheid bij de ontwikkeling van wetgeving en de toetsing ervan op uitvoerbaarheid.  

Daarnaast verstuurt MIND zelf ook brieven aan de Kamer over onderwerpen die specifiek mensen met psychische klachten betreft, zoals de brief van februari 2021 aan de Kamer over de rechtspositie van jongeren in de Participatiewet en van mensen die gedwongen zijn opgenomen. Dit heeft erin geresulteerd dat de Tweede Kamer bij de behandeling van de Wvggz een amendement heeft aangenomen waarin wordt gesteld dat mensen die gedwongen zijn opgenomen vanuit de Wvggz eenzelfde behandeling moeten krijgen in de Participatiewet als mensen die vrijwillig zijn opgenomen. 

Tot slot ondersteunt MIND de medezeggenschap binnen het UWV door zetels binnen hun cliëntenraden zoveel mogelijk in te vullen met ervaringsdeskundigen met psychische klachten en een uitkering bij het UWV. Meer informatie over de cliëntenraden UWV is hier te vinden.