Kamerdebat Zorgverzekeringsstelsel: Overheid verzaakt handhaving van zorgplicht

Nog steeds staan ruim 80.000 mensen op de wachtlijst bij de ggz. De gemiddelde wachttijd is 20 weken en voor sommige aandoeningen loopt dit op naar een jaar of anderhalf jaar. Dit probleem is inmiddels zo hardnekkig dat MIND het vertrouwen heeft verloren in de oplossing ervan binnen de grenzen van het huidige stelstel. Het huidige zorgverzekeringsstelsel doet niet wat het moet doen: zorg bieden wanneer mensen dat nodig hebben. Zorgverzekeraars kopen onvoldoende zorg in, zorgaanbieders zijn steeds vaker genoodzaakt instellingen of afdelingen te sluiten en zorgverzekeraars voldoen niet aan hun zorgplicht. En het toezicht en de handhaving hierop, ontbreekt. MIND pleit in haar brief aan de Tweede Kamer voor stevig ingrijpen door te handhaven op de zorgplicht én de informatieplicht van zorgverzekeraars. 

We betalen met z'n allen steeds meer zorgpremie, maar een verzekerde die ggz-zorg nodig heeft, heeft steeds minder toegang tot die zorg. De ggz-patiënt is de dupe van dit zorgstelsel. Diverse mechanismen in het huidige stelsel hebben als uitwerking dat een verzekerde er niet op kan rekenen dat zijn zorgverzekeraar ervoor zorgt dat ggz-zorg beschikbaar is op het moment dat het nodig is. Gereguleerde marktwerking kan alleen, wanneer de overheid nadrukkelijk eindverantwoordelijke blijft voor de invulling van deze publieke taak en toeziet op de naleving ervan. Dit gebeurt onvoldoende. MIND vraagt de overheid om de Nederlands Zorgautoriteit ertoe te bewegen het toezicht op en de handhaving van de zorgplicht verder aan te scherpen. Zodat voorkomen kan worden dat uiteindelijk individuele kwetsbare verzekerden hun recht op zorg via een gang naar de rechter moeten afdwingen.

Een ander essentieel element in het huidige zorgstelsel, is het recht van verzekerden om over te stappen naar een andere verzekeraar of een andere polis. Zorgverzekeraars moeten zich dan wel aan de informatieplicht houden. Om een keuze te kunnen maken, moeten verzekerden in december weten met welke zorgaanbieders een verzekeraar een contract gesloten heeft. Dit gebeurt echter niet, ook al dringen wij hier al lange tijd op aan. Daarbij vinden we het ook zorgelijk dat voor ggz steeds minder restitutiepolissen beschikbaar zijn. Dan is het extra belangrijk om de juiste informatie te hebben of jouw zorgaanbieder is gecontracteerd. MIND eist dat verzekeraars met het bekend maken van de premie in november, ook de contracten rond hebben en zich aan de informatieplicht houden.

Tot slot wijzen we de Tweede Kamer op het behoud van de vrije artsenkeuze en dus de vergoeding van ongecontracteerde zorg. Telkens worden pogingen gedaan om het ‘hinderpaalcriterium’ in de Zorgverzekeringswet (i.e. Zvw artikel 13) aan te scherpen. Dit voornemen staat in het regeerakkoord en in het IZA is afgesproken om de vergoeding voor ongecontracteerde zorg verder omlaag te brengen. Voor MIND is de vrijheid om zelf de behandelaar te kunnen kiezen, geen luxe waar we vanaf moeten. Integendeel; een passende behandelaar is de basisvoorwaarde voor een succesvolle behandeling. Ook zegt wel of niet gecontracteerd zijn door een zorgverzekeraar, niets over de kwaliteit of de kosten van de zorgaanbieder. Uitspraken hierover door de Hoge Raad worden genegeerd en eerder gestelde Kamervragen blijven onbeantwoord. MIND vraagt om een reactie.

Lees hier onze brief aan de Tweede Kamerleden met inbreng MIND commissiedebat VWS op 21 juni, inzake Zorgverzekeringsstelsel.