Kamer maakt zich zorgen over stapeling van zorgkosten

Op woensdag 29 juni debatteerde de Vaste Kamercommissie VWS over de Zorgverzekeringswet en de stapeling van zorgkosten.  Op de agenda van het commissiedebat stond onder meer het rapport “Verkenning afrekening eigen risico”, van de Nederlandse Zorgautoriteit. In dit onderzoek zijn de consequenties opgenomen van de nieuwe bekostigingssystematiek in de ggz, het Zorgprestatiemodel, dat per 1 januari 2022 is ingevoerd.
 

Grootste kritiekpunt van MIND is dat uit dit rapport niet duidelijk blijkt wat de kostenconsequenties zijn voor verschillende patiënten(doel)groepen. Daarnaast moet niet alleen gekeken worden naar zorgkosten en eigen bijdragen die onder de Zvw vallen, maar ook eigen bijdragen vanuit de Wmo en/of de Wlz. Als ggz-cliënten de zorg niet kunnen betalen dan kan dit leiden tot uitstel van behandeling, zorgmijding, verergering van psychische klachten en aandoeningen en daarmee tot duurdere zorg. 

In het commissiedebat was stapeling van zorgkosten hét centrale thema. D66 gaf aan dat verspreide betaling van het eigen risico in een jaar ertoe leidt dat mensen het minder voelen in hun portemonnee. Daarnaast is de hoogte van het eigen risico “bevroren” tot en met 2024. Maar de SP, Groen Links, ook namens de PvdA, en Denk gaven aan dat juist de stapeling van alle eigen bijdragen uit de Zvw, de Wlz en de Wmo moeten worden meegewogen in het bepalen of mensen de zorg nog wel kunnen betalen. Zo nee, dan leidt dit onherroepelijk tot zorgmijding of verergering van klachten of ziekte en uiteindelijk duurdere vormen van zorg. Groen Links wil graag samen met D66 bekijken op welke wijze onderzocht kan worden of de stapeling van eigen bijdragen kan worden teruggeschroefd. D66 stemde in met dit verzoek, en wacht het voorstel van Groen Links af.

Het CDA vroeg de minister om de ‘monitor stapeling kosten’ uit te voeren samen met de minister van SZW. Immers alles wordt duurder: energie, wonen, boodschappen. Zij attendeerde de minister erop dat dit noodzakelijk is omdat immers 50% van de mensen in Nederland uit chronisch zieken bestaat en te maken heeft met hoge kosten. Daarnaast pleitte het CDA voor meer aandacht voor gezondheid in plaats van ziek zijn, en halvering van administratieve lasten. De SP en PVV en Groen Links/PvdA willen een grotere rol en meer tijd en ruimte voor de huisarts, hiermee kunnen duurdere doorverwijzingen worden bespaard. Dat is hard nodig. Groen Links sprak haar zorgen uit over de verder oplopende wachtlijsten in de ggz en in de jeugdzorg. D66 wil tijdig inzicht in welke aanbieders door zorgverzekeraars worden gecontracteerd en hoe er wordt samengewerkt in de regio. Ook vraagt D66 naar inzicht in het Integraal Zorg Akkoord.  

Minister Kuipers heeft in het debat het volgende toegezegd:

• Hij wil vol inzetten op huisartszorg en eerste lijn/anderhalve lijn. Huisarts is degene die patiënten goed kent; door vermindering van regeldruk en meer tijd voor patiënten. Dit is al in coalitieakkoord begroot en er wordt ingezet op opleiding.
• Geen voorstander van stelselwijziging, wel van meer samenwerking tussen domeinen rondom patiënten. Hij wil ook inzetten op preventie en wijst daarbij naar het Integraal Zorg Akkoord. Deze zomer volgt het eindconcept, afronding is in september en hij zal de Kamer in het najaar infomeren.
• In reactie op vragen over kwaliteitsregistraties: hij wil het liefst aan de voorkant de kwaliteit van aanbieders regelen en administratieve lasten verlagen, o.a. in programma Ontregel de zorg.
• De minister heeft geen instrument om verzekeraars te dwingen reserves terug te laten vloeien (vraag van Agema). Hij zegt dat verzekeraars al reserves inzetten voor premieverlaging. Wel wil hij naar de polissen kijken, die moeten betaalbaar blijven voor iedereen. Het percentage mensen dat zorg mijdt, is al jaren stabiel 8%. Stijging van de premie mag max 15 euro, zo ook maximale eigen bijdrage van 250 euro. Eigen risico wordt drie jaar bevroren. Hij wil ook met de NZa kijken naar meer transparantie in het overzicht van polissen en deze verbeteren; 64 % van de mensen wisselt niet van polis.
• Hij komt met brief over risico-vereveningsmodel,
• Transparantie in wachtlijsten oplossen en zorgbemiddeling in de regio. Niet iedereen is op de hoogte, ook bij huisartsen en zorgaanbieders onder de aandacht brengen. In juni/juli/aug gaan zorgaanbieders patiënten actief benaderen, dit betreft vooral ziekenhuiszorg.
• Zegt toe dat er een monitor komt in het najaar voor stapeling van kosten en zal minister Schouten van armoede bestrijding consulteren hierover.
• Zegt toe dat er dit najaar nieuw plan komt voor het eigen risico met slimmere inzet. Voor de GGZ gaat hij nog met alle partijen in overleg. Medio 2023 komt nieuw wetsvoorstel die pas in 2025 ingevoerd kan worden. Collectiviteitskortingen worden afgeschaft.