Belangen van cliënt centraal in digitale zorg
Digitalisering van de zorg is één van de speerpunten in het Integraal Zorgakkoord. Het kán de toegankelijkheid vergroten en helpen om kosten en capaciteit te besparen in tijden van schaarste. MIND vindt het vooral belangrijk om te kijken hoe digitale zorg de toegankelijkheid kan verbeteren mét behoud of zelfs verbetering van de kwaliteit van de zorg. Extra aandacht vragen wij daarbij voor de privacy van cliënten. Met de recente gegevensverzameling door de Nederlandse Zorgautoriteit ten behoeve van het Zorgprestatiemodel kreeg de cliënt geen zeggenschap over zijn gegevens en is het vertrouwen in de overheid en de zorg ernstig geschaad. Wij wijzen in onze input ten behoeve van het Kamerdebat op 5 oktober over Digitale zorg op toegankelijkheid van E-health én bescherming van de privacy van cliënten in de ggz.
Eigen regie cliënt over gegevens
Vertrouwen is het sleutelwoord binnen de ggz. Een vertrouwensrelatie waarbinnen cliënten onvoorwaardelijk ervan uit kunnen gaan dat wat zij met hun behandelaren delen, niet op plekken terechtkomt waar het niet hoort. Ook vanuit goede intenties kan dit vertrouwen geschaad worden. Dit blijkt wel uit de impact van de recente HoNOS+ uitvraag door de NZa. Gegevensdeling zonder toestemming, of ondanks het bezwaar van de burger, is zeer onwenselijk. Gegevensverzameling en -deling is verder een middel, geen doel op zich. MIND maakt zich zorgen dat in de ggz de huidige koers in ‘databeschikbaarheid’ meer kwaad dan goed zal doen. De cliënt moet eigen regie houden over zijn gegevens. In de Kamerstukken wordt een nieuwe digitale gezondheidsautoriteit voorgesteld, vergelijkbaar met de Autoriteit Persoonsgegevens. MIND vraagt met klem om deze autoriteit voldoende middelen en capaciteit te geven om de bescherming van burgerrechten te garanderen.
Toegankelijkheid van zorg voor iedereen
Innovaties zijn goed en nodig. Zet daarom de cliënt en naasten centraal bij digitalisering in de ggz, bij iedere ontwikkeling; van AI en databases tot eenvoudige apps. In alle gevallen moet digitale zorg de uitkomst zijn van ‘samen beslissen’, dus alleen wanneer de cliënt deze vorm van zorg passend vindt. Wanneer E-health gepresenteerd wordt als onderdeel van de oplossing voor wachtlijsten in de ggz, moet deze behandelvorm toegankelijk en inclusief zijn. Wij maken ons daarbij zorgen of voldoende rekening wordt gehouden met mensen met een beperking, die laaggeletterd zijn, digibeet, mensen die geen geld hebben voor een computer, of een veilige omgeving missen voor hun digitale consult.
Lees onze de input van MIND voor het Kamerdebat Digitale zorg op 5 oktober 2023.