Grote financiële gevolgen nieuw Zorgprestatiemodel voor ggz-cliënten

In de nieuwe ggz-financiering, onderdeel van het Zorgprestatiemodel dat op 1 januari 2022 ingaat, worden cliënten verplicht om niet alleen in het startjaar, maar ieder jaar zelf voor hun zorg te betalen vanuit het eigen risico. Dit komt omdat facturen sneller verstuurd zullen worden. Door deze wijziging in de betaling krijgen jaarlijks 98.000 cliënten te maken met hogere zorglasten. MIND vindt deze drempelverhogende aanpassing onacceptabel en vraagt samen met de NVvP, LVVP, het NIP en V&VN aan het ministerie van VWS om de wijziging terug te draaien. Op 2 september stuurden wij gezamenlijk deze brief aan de Tweede Kamer. 

In totaal gaat het om 17 miljoen euro die jaarlijks extra ten laste komt van de patiënt. Dit blijkt uit berekening van de Nederlandse Zorgautoriteit, zie bijlage. MIND vreest dat meer mensen hierdoor hun zorg gaan uitstellen of zelfs vanwege de financiële drempel zorg gaan mijden. Het probleem doet zich met name voor in de generalistische basis-ggz en bij relatief kortdurende trajecten (vanaf 800 minuten). MIND, NVvP, LVVP, NIP en V&VN verwachten grote problemen bij minder draagkrachtige mensen zoals studenten, jongvolwassenen en alleenstaande ouders. Maar ook in de langer durende ggz worden mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) getroffen die elk jaar een stuk van hun behandeling zelf moeten betalen. Juist EPA-cliënten hebben veelal lage inkomens.

De oorzaak van de lastenverhoging ligt in het nieuwe Zorgprestatiemodel dat met ingang van 1 januari 2022 wordt ingevoerd. In de nieuwe ggz-financiering gaat men uit van prestaties en worden sneller facturen verstuurd waardoor cliënten niet alleen in het startjaar, maar ieder jaar zelf betalen vanuit het eigen risico. Bovendien krijgen mensen die op dit moment in zorg zijn, te maken met een afsluiting van hun huidige traject of DBC én met facturering volgens de nieuwe bekostiging. Door 2x het eigen risico te moeten betalen, is de generalistische basis-ggz straks in feite niet meer verzekerd, terwijl deze zorg juist laagdrempelig moet zijn. Een ongelijke situatie met de somatische zorg waar de financiering niet gewijzigd wordt. GroenLinks heeft reeds schriftelijke vragen hierover aan de staatssecretaris gesteld.
 
Marjan ter Avest, directeur van cliëntenorganisatie MIND: “Wij zijn geschokt dat de rekening bij de patiënt wordt gelegd. Geestelijke gezondheidszorg moet laagdrempelig beschikbaar zijn voor iedereen die de hulp hard nodig heeft.”

Elnathan Prinsen, voorzitter Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie: “Als psychiaters willen we niet dat er een financiële drempel wordt opgeworpen die de toegang tot zorg bij mentale problemen belemmert.”

Judith Veenendaal, directeur van de Landelijke Vereniging van Vrijgevestigde Psychologen & Psychotherapeuten: “Vrijgevestigde psychologen en psychotherapeuten staan voor laagdrempelige en toegankelijke zorg. Het mag niet zo zijn dat de nieuwe bekostiging deze kernwaarde ondermijnt.”

Zie hier de brief aan de Tweedekamer van 2 september 2021 en de bijbehorende bijlage van de NZa over het eigen risico