Inbreng ggz-debat: focus op betere doorstroom in de ggz
MIND maakt zich ernstig zorgen om de toegankelijkheid en de kwaliteit van de ggz. Nog steeds wachten ruim 80.000 mensen op zorg en worden de afgesproken wachttijden niet gehaald. De ambitie in het integraal zorgakkoord om de wachttijd in te korten naar vijf weken, is veelbelovend. Maar de grote vraag is hoe VWS nu denkt deze ambitie wél waar te kunnen maken. Wat MIND betreft mist de focus en samenhang op preventie om zo de instroom van mensen met klachten te beperken en moet de zorg zelf optimaal inzetten om de doorstroom en de uitstroom te bevorderen. Wij zien een belangrijke rol voor de minister om daarop te sturen en de Nederlandse Zorgautoriteit om daar stevig op toe te zien. Woensdag 2 november debatteert de Vaste Kamercommissie VWS over de ggz en suïcidepreventie. Lees onze inbreng.
Preventie om vraag naar ggz te verminderen
Om de problemen in de ggz op te lossen, is verlagen van de zorgvraag absoluut noodzakelijk. Voorkomen is beter dan genezen. De aanpak is echter versnipperd. Ggz-preventie maakt deel uit van het integraal zorgakkoord (IZA), daarnaast is het onderdeel van het gezond en actief leven akkoord (GALA, dit is nog niet ondertekend door de betrokken partijen), voor de zomer verscheen de ‘Aanpak mentale gezondheid: van ons allemaal’, en het is opgenomen in de afspraken voor een regionale preventie-infrastructuur die zijn gemaakt tussen de koepels van zorgverzekeraars en gemeenten, ZN en VNG. Het is ons momenteel onduidelijk hoe deze verschillende aanpakken met elkaar samenhangen, wie waarvoor verantwoordelijk is, en wat de budgetten zijn. Het coalitieakkoord stelt in totaal €60 miljoen beschikbaar voor preventie. Het is echter nog niet bekend welk deel van het budget is gereserveerd voor preventie in de ggz, en voor welk van de bovenstaande programma’s.
Samen beslissen om de effectiviteit van ggz te verhogen
Om vervolgens met de zorg ook het gewenste effect te bereiken, is het essentieel dat zorgprofessionals en patiënten/cliënten samen beslissen over de behandeling. Samen beslissen maakt uitdrukkelijk onderdeel uit van ‘Passende Zorg’, een begrip dat het fundament is van het nieuwe Integraal Zorg Akkoord (IZA). Helaas blijkt uit recent onderzoek dat de overheidscampagne ‘Samen Beslissen’ niet het beoogde resultaat heeft: het aantal zorgverleners dat patiënt “uitnodigt” om mee te beslissen is zelfs gedaald van 49 naar 48 procent. Dit moet absoluut verbeteren.
Esketamine beschikbaar maken voor mensen met ernstige depressiviteit
Op 27 oktober al in de media vroeg de NVvP aandacht voor de beperkte inkoop door zorgverzekeraars van Esketamine. Ook wij pleiten voor betere beschikbaarheid van het geneesmiddel Esketamine voor mensen met ernstige depressieve klachten. Zorgverzekeraars zijn tot nu toe zeer terughoudend met de inkoop van Esketamine-behandelingen en er worden wat ons betreft ongewenste drempels (machtigingen, aanvullende criteria) opgeworpen die nu ten koste lijken te gaan van een grote groep patiënten. Wij vinden het onaanvaardbaar dat er geen volumeafspraken gemaakt worden tussen zorgaanbieders en de zorgverzekeraars.
Wachttijden ggz verlagen door focus op beter proces
Om de ambities op het gebied van wachttijden te halen, is het noodzakelijk om steviger naar het primaire proces in de ggz te kijken. Waar stagneert de doorstroom zodat mensen aan de voorkant niet zo lang hoeven te wachten? Al in 2020 signaleerde de Algemene Rekenkamer (AR) in haar rapport ‘Geen plek voor grote problemen’ dat uitstroom van patiënten met complexe problematiek na hun behandeling gebrekkig verloopt. Hierdoor blijven mensen onnodig op behandelplaatsen zitten die vrij zouden moeten komen voor nieuwe patiënten. MIND pleit ervoor om de knelpunten weg te nemen en meer te sturen op het doorlopen van de zorgcyclus: triageren, diagnosticeren, indiceren, behandelen, monitoren en evalueren. Dit helpt om de cliëntenstroom op gang te houden.
Verder ontbreekt het nog steeds aan een totaalbeeld van klinische behandelplekken in Nederland. Hoeveel en waar precies zijn deze in het land, en hoeveel deeltijd- of ambulante behandelingen komen er bij? Waar blijft het totaalbeeld van klinische behandelplekken dat minister Helder heeft toegezegd in de uitzending van Pointer op 4 september jl.? Deze en andere vragen zien wij graag beantwoord op 2 november.
