Alle verzekeraars stoppen met restitutiepolissen voor ggz

Ongecontracteerde zorg wordt voor mensen met psychische klachten ontoegankelijk. Dit geldt vooral voor mensen met complexe zorgvragen en onvoldoende inkomen om hun nodige zorg zelf te betalen. Dat is het gevolg van het verdwijnen van de restitutiepolis in 2025 voor de geestelijke gezondheidszorg. De vrije artsenkeuze bestaat niet meer. Artikel 13 van de Zorgverzekeringswet kan niet worden nageleefd. MIND vindt dit onacceptabel. De belangenbehartiger verwacht dat een groot gedeelte van het ongecontracteerde ggz-aanbod verdwijnt en dat de wachttijden nog verder toenemen.  MIND roept minister Agema van Volksgezondheid dringend op om in te grijpen door zorgverzekeraars te verplichten om een restitutiepolis aan te bieden. 

Zorgverzekeraars Menzis, ASR en Aevitae hebben bekend gemaakt dat zij in 2025 geen restitutiepolis meer aanbieden. Dit waren de laatste verzekeraars met een dergelijke polis in Nederland nadat anderen al in voorliggende jaren de restitutiepolis afschaften. Volledige vergoeding van ongecontracteerde zorg wordt door de verzekeraars uitgesloten voor mensen geestelijke gezondheidszorg en wijkverpleging. Mensen met psychische klachten worden nu nog meer afhankelijk van de zorginkoop van zorgverzekeraars. Alleen mensen met hogere inkomens zullen in Nederland nog naar ongecontracteerde zorg kunnen uitwijken. 

MIND luidt de noodklok en stelt dat de vrije artsenkeuze voor ggz verdwijnt. Mensen die dringend psychische hulp nodig hebben, kunnen alleen nog maar toegang krijgen tot de gecontracteerde ggz; vaak met lange wachttijden, te weinig aanbod voor complexere problematiek, met behandelingen die niet altijd passen bij de vraag. “Voor cliënten die afhankelijk zijn van niet-gecontracteerde zorg, betekent het verdwijnen van de restitutiepolis dat zij óf een hoge eigen bijdrage moeten betalen, óf geen toegang meer hebben tot deze zorg.”  

Gevolg van dit alles is langere wachttijden bij gecontracteerde zorgaanbieders en het verdwijnen van behandelaren zonder contract; zonder patiënten zullen zij moeten stoppen met hun praktijk. Vorig jaar lieten wij al weten dat we een grote toename verwachten van het aantal mensen op de wachtlijsten als ongecontracteerde zorg verdwijnt. Zorgverzekeraars hebben zorgplicht.

Naast de gevolgen voor de toegankelijkheid van de ggz, wijst MIND op de rechten van ggz-patiënten. De gelijke toegang tot zorg is geborgd in de Grondwet. Uitsluiting van ggz-patiënten van de vrije artsenkeuze betekent discriminatie ten opzichte van mensen met andere gezondheidsklachten die wel toegang behouden tot ongecontracteerde zorg.  

MIND roept minister Agema op om de zorgverzekeraars hierop te wijzen en alle verzekeraars te verplichten om een betaalbare restitutiepolis voor ggz aan te bieden. 

Lees hier verder in dit artikel op zorgwijzer over de impact van het verdwijnen van restitutiepolissen.

Dit filmpje is een initiatief van twee ervaringsdeskundigen. Zij leggen samen met anderen uit wat het betekent als de restitutiepolissen verdwijnen.