Aanbevelingen voor diagnostiek in kwaliteitsstandaard

Kwaliteitsstandaarden bieden algemene aanbevelingen voor het voorkomen, herkennen, diagnosticeren en behandelen van psychische klachten en stoornissen. Ze zijn gebaseerd op wetenschappelijke kennis én ervaringen van patiënten en professionals. Op verzoek van ggz-partijen is een nieuwe kwaliteitsstandaard voor diagnostiek ontwikkeld die met ingang van 16 juni 2022 beschikbaar is. GGZ partijen zijn bijvoorbeeld de beroepsgroepen van psychiaters, verpleegkundigen en psychologen. Namens MIND namen Anne Marie Kamevaar, Roelf Scholma, Paul Ulrich en Henk Mathijssen deel aan de werkgroep voor het patiënten en naastenperspectief.
 

De zogenaamde generieke module Diagnostiek beschrijft waar goede diagnostiek in de ggz volgens patiënt, naaste en professional aan moet voldoen. Voor professionals wordt helder gemaakt wat er van ze verwacht wordt en voor patiënten en naasten wordt beschreven wat je mag verwachten tijdens de diagnose. Hoewel je in een werkgroep met alle verschillende disciplines niet altijd je zin krijgt, zijn de werkgroepleden tevreden met het resultaat: in de module wordt helder dat een goede diagnose veel meer is dan het plakken van een label op iemands klachten, het zogenaamde classificeren. Henk Mathijsen, voorzitter patiëntenvereniging Plusminus: “Diagnostiek is meer dan alleen classificeren en moet vooral gericht zijn op helder krijgen wat de problemen of beperkingen zijn en wat deze persoon nodig heeft om verder te kunnen.”
 

In het proces wordt aangesloten bij het verhaal van de patiënt en diens naasten. Wat is het probleem en hoe is het zo gekomen? Het is aan de professional, naaste en patiënt gezamenlijk om op basis van ieders informatie, een goede afweging te maken. Roelf Scholma, voorzitter MIND familie- en naastenraden: “Naasten zijn een belangrijke informatiebron voor het stellen van een effectieve diagnose. Het is mooi dat het patiënt-, familie- en naastenperspectief de basis vormt voor alle hoofdstukken in de module.”

Een ander winstpunt is dat de diagnose onderdeel uitmaakt van de zorgcyclus. Het gaat om een aantal fasen:

• Diagnose: Wat is het probleem en hoe is het zo gekomen
• Indicatie: Wat wil je bereiken, wat is er nodig en wat wordt ons plan
• Behandelen: Wat voeren we uit en wat zijn de effecten
• Evaluatie als reflectie: Wat is ons oordeel en hoe gaan we verder.

 Hoewel de leden van de werkgroep tevreden zijn, hebben zij nog niet het idee dat het werk gedaan is. De grootste uitdaging is deze generieke module werkend krijgen in de praktijk. En dat vraagt om een plan van aanpak voor implementatie. Enerzijds gaat het om goede voorlichting aan patiënten en naasten en anderzijds het opleiden van professionals in de uitgangspunten van deze generieke module. Op beide terreinen is er een rol weggelegd voor MIND en haar lid-organisaties.  
 
Zie ook het onderzoek door MIND onder het ggz-panel naar diagnostiek.