Gedwongen zorg

Helaas worden in de ggz nog altijd dwang- en drang-maatregelen toegepast. Met name het aantal mensen dat onder dwang wordt opgenomen en behandeld neemt toe.

Uit cijfers van de Raad voor de Rechtspraak blijkt dat steeds vaker dwangmaatregelen worden toegepast – zonder dat eenduidig wordt geregistreerd waarom dit gebeurt. Van 2010 tot 2015 steeg…

het aantal acute dwangopnames (inbewaringstellingen) van 7422 naar 8171;
het aantal geplande dwangopnames (voorlopige machtigingen) van 5690 naar 6516;
het toepassen van ambulante dwang (voorwaardelijke machtigingen) van 3272 tot 5566.

Deze stijging is opmerkelijk, omdat in de ggz inmiddels overeenstemming bestaat over het feit dat het toepassen van dwang – en met name het isoleren van mensen die in crisis verkeren – niet thuishoort in de zorg. Tegen deze achtergrond hebben veel ggz-instellingen geïnvesteerd in intensive en high care-voorzieningen en in een beter behandelklimaat om escalaties en separaties te voorkomen. Met succes. Want in tegenstelling tot het toenemende aantal dwangopnames en ambulante dwangtoepassingen, is het aantal separaties in ggz-instellingen juist gedaald in de afgelopen jaren.

Om de toepassing van dwang terug te dringen, pleiten wij voor:

• inzet op preventie, vroegsignalering en goede behandeling, met een integrale aanpak op alle levensgebieden om (ernstiger) acute problemen voor te zijn;
• uitbreiding van laagdrempelige en toegankelijke (bemoei)zorgvoorzieningen voor mensen die (nu vaak tevergeefs) om een korte time-out of opname vragen omdat zij in acute nood verkeren;
• ondersteuning bij het gebruik van een crisiskaart als instrument voor herstel en zelfregie;
• het wegnemen van financiële drempels (in de vorm van het eigen risico) voor bemoeizorg en gedwongen zorg;
• het behoud van een uniforme, landelijke registratie van over de aard, duur en redenen van de dwangtoepassingen, zodat preciezer kan worden geanalyseerd wat er nodig is om in de toekomst een verdere stijging van het aantal dwangopnames te voorkomen.

Wil je meer weten over dit onderwerp, neem dan contact op met Lotte Kits, lotte.franskits@wijzijnmind.nl