Reactie MIND op Kamerdebat over euthanasie bij jonge mensen die psychisch lijden

Maandag 16 juni was er een overleg tussen Tweede Kamerleden over de initiatiefnota omtrent euthanasie bij jonge mensen met ernstig psychisch lijden. Kamerleden bespraken of er bij mensen onder de dertig jaar mogelijk nog behoedzamer gehandeld zou moeten worden. En of dit iets is wat door de beroepsgroep georganiseerd dient te worden, of door de overheid. MIND vraagt om te luisteren naar alle perspectieven die er op dit punt zijn. En om ons te betrekken bij de volgende wetsevaluatie van de Wet Toetsing Levenseinde.

Omdat MIND de koepelorganisatie is voor alle cliënten met een psychische aandoening en hun naasten, zijn er voor elk standpunt dat in de euthanasiediscussie gedeeld wordt, voor- of tegenstanders in onze achterban. Wij hebben eerder ons standpunt verwoord en nemen het brede geluid vanuit cliënten en naasten mee in ons belangenbehartigingswerk. MIND wil alle belanghebbenden in de discussie over euthanasie oproepen om goed naar elkaar te luisteren en te proberen om elkaars standpunt te begrijpen.

Wat MIND betreft moet bij alle mensen met ernstig psychisch lijden en een eventuele doodswens (ongeacht leeftijd) behoedzaam en zorgvuldig worden gehandeld. Wij delen de visie dat bij jongere hulpvragers soms moeilijker vast te stellen is of hun situatie, die zij als uitzichtloos ervaren, ook daadwerkelijk uitzichtloos is of blijft. Ook delen we de zorgen dat de afgelopen jaren meer euthanasie-aanvragen vanuit deze groep komen. Tegelijkertijd willen we geen hogere drempels opwerpen voor mensen uit deze doelgroep die daadwerkelijk euthanasie wensen en aan de criteria voldoen. Wijzigingen in de wet of in professionele richtlijnen kunnen mensen die ernstig psychisch lijden helpen, maar voor anderen juist belemmeringen opwerpen. Euthanasie bij jongeren die psychisch lijden vergt een zorgvuldige afweging tussen bescherming en het mogelijk maken.

MIND vindt het belangrijk dat organisaties uit het sociale domein, zoals de geestelijke verzorging en de zelfregie- en herstelcentra betrokken worden. Wij zijn van mening dat zij een goede rol kunnen spelen in het echt zien en horen van mensen die worstelen met het leven en de dood, idealiter naast de ggz-professionals. Ook zouden we graag zien dat er meer perspectieven deelnemen aan het gesprek over passende zorg en ondersteuning bij een aanhoudende doodswens. Naast professionals ook ervaringsdeskundigen en mensen met ervaringskennis.

Tot slot wijzen we met klem op verbetering van de kwaliteit van de ggz en het terugdringen van wachttijden: nog te vaak worden in de ggz exclusiecriteria gehanteerd voor mensen met complexe problematiek, ook als zij worstelen met suïcidaliteit. In geen geval mag een euthanasiewens het gevolg zijn van (te) lange wachttijden, ontoegankelijke, onbetaalbare of onvoldoende kwalitatieve zorg.

Het afgelopen jaar heeft MIND zich op verschillende manieren ingespannen op dit thema. Zo organiseren we een dialoogsessie met onze eigen achterban, hebben we contact met verschillende ervaringsdeskundigen en zijn we betrokken bij het herzien van de NVvP richtlijn Levensbeëindiging op verzoek bij patiënten met een psychische stoornis. Het afgelopen jaar hebben we samen met VWS en organisaties uit de zorg geïnventariseerd wat er qua passende zorg en ondersteuning bij een aanhoudende doodswens georganiseerd kan worden. Lees verder op onze themapagina euthanasie.