Positieve kennismaking Kamerleden met Perspectief op een mentaal gezond 2035

Als we over 10 jaar een mentaal gezonde samenleving willen en passende zorg en steun voor mensen die dat nodig hebben, is de samenwerking met relevante organisaties, overheid en politiek cruciaal. Daarom informeerden we samen met de andere drie ggz-partijen (NIP, NVvp en NLGgz) op donderdag 3 april Kamerleden over het gezamenlijk Perspectief op een mentaal gezond 2035. Tijdens een ontbijtsessie in Nieuwspoort gingen we specifiek in op de werkwijze van netwerkzorg. Onze oproep: maak netwerkzorg mogelijk door aanpassingen in het zorgstelsel.

Eind januari lanceerden de vertegenwoordigers van cliënten (MIND), instellingen (Nederlandse ggz), psychiaters (NVvP) en psychologen (NIP) het Perspectief op een mentaal gezond 2035. Sindsdien zijn we bezig om meer mensen en organisaties bij het Perspectief te betrekken zodat we met vereende krachten dit doel kunnen bereiken. Kort gezegd willen we in 2035: geen onacceptabele wachttijden, ruimte en mogelijkheden om zelf te kiezen voor de zorg, goed opgeleide en gemotiveerde professionals (inclusief ervaringsdeskundigen) die zorg op maat leveren, aandacht voor mentale gezondheid in alle facetten van het leven en voldoende passend woonaanbod voor kwetsbare mensen.  Het perspectief zet in op betere samenwerking tussen formele en informele zorg: zorg en ondersteuning met behulp van naasten, lotgenotengroepen en online community's. Tot slot willen we prioriteit bij het van voorkomen psychische klachten door vroegsignalering, digitale zelfhulp en laagdrempelige steun in de wijk.

In het Perspectief zien we een belangrijk rol weggelegd voor netwerkzorg waarin zorg en welzijn nauw samenwerken en naar de best passende oplossing wordt gekeken via een verkennend gesprek. Dit is een open gesprek tussen hulpvrager, naasten, ervaringsdeskundigen en professionals uit ggz en sociaal domein. De hulpvraag en krachten van de persoon staan centraal: de gesprekspartners verkennen oplossingsrichtingen die werken voor de hulpvrager en maken afspraken over de uitvoering ervan. Uit onderzoek door GGz-Breburg over de afgelopen twee jaar, blijken deelnemers het verkennend zeer positief ervaren (waarderingscijfer 8,1). Verder blijkt dat mensen meer op maat bij de juiste vorm van zorg of steun terechtkomen. MIND benadrukt dat in de opschaling van deze werkwijze de cliënt en naaste nauw betrokken moet worden. Om zo samen toe te werken naar hulp die aansluit bij de vraag.

Op donderdag 3 april kregen Kamerleden Jacqueline van den Hil (VVD), Patrick Crijns (PVV) en beleidsmedewerkers van GL-PvdA, NSC, D66, CDA, BBB en VWS in Nieuwspoort het Perspectief gepresenteerd en vertelde GGz-Breburg over de ervaringen sinds 2022 met netwerkzorg in de regio Midden- en West-Brabant. Namens MIND lichtte adjunct-directeur Simone Melis toe wat vanuit ons perspectief nodig is om de wachttijden te verminderen en hoe beleidsparticipatie door cliënten en naasten in de ggz kan bijdragen aan verbetering van de toegankelijkheid en kwaliteit in de ggz, zowel landelijk als in de regio.

Tot slot bespraken de deelnemers wat op systeemniveau nodig is. Netwerkzorg vraagt om financiële prikkels gericht op samenwerking en beschikbaarheid van capaciteit voor complexe doelgroep en om keuzes in schaarse capaciteit. Daarnaast deden we de oproep voor voldoende beschikbare menskrachten. Het behoud van specialisten voor complexe ggz zoals crisiszorg, outreachende en multidiscipliplinaire zorg vraagt om positieve prikkels om deskundig personeel te binden aan kerninstellingen.