Oproep aan Tweede Kamer tot ingrijpen in zorgverzekeringsstelsel

Het huidige zorgverzekeringsstelsel werkt nadelig voor mensen met dringende behoefte aan psychische hulp: ruim 100.000 mensen wachten op ggz waarvan 62.598 langer dan de maximale toegestane wachttijd. Falende zorgbemiddeling, omzetplafonds en financiële prikkels in het huidige zorgstelsel hinderen al jaren de toegang tot ggz. Op 18 juni debatteert de commissie VWS over het zorgverzekeringsstelsel. In onze brief aan de Kamer wijst MIND op structurele knelpunten in het zorgverzekeringsstelsel die de toegang tot geestelijke gezondheidszorg ernstig belemmeren. 

Zorgbemiddeling is bedoeld om mensen sneller passende hulp te bieden, maar uit recent onderzoek onder het Radar-panel blijkt dat het instrument onvoldoende werkt. Zo weet 66% van de mensen op de ggz-wachtlijst niet eens dat zorgbemiddeling bestaat, en heeft 79% hierover geen contact gehad met hun zorgverzekeraar. MIND pleit daarom voor actieve voorlichting, betere uitvoering en ruimhartige toepassing van de hardheidsclausule wanneer binnen het gecontracteerde aanbod geen zorg beschikbaar is. 

Behandelaren moeten patiënten weigeren zodra hun omzetplafond met de zorgverzekeraar is bereikt, ook als zij nog plek hebben. Dit leidt tot frustratie, onnodige wachttijden en ongelijke toegang. MIND stelt dat omzetplafonds in strijd zijn met de zorgplicht en pleit voor een verbod. 

Het huidige inkoopbeleid stimuleert zorgaanbieders om vooral lichte zorg te leveren. Complexe zorg wordt financieel afgestraft, wat innovatie remt en de behandeling van mensen met zware problematiek onder druk zet. De eerste stap naar een meer rechtvaardig stelsel wordt nu gezet door te verkennen of de High & Intensive Care (HIC) en Intensive Home Treatment (IHT) uit de marktwerking gehaald kunnen worden. MIND pleit ervoor om deze lijn door te trekken en uiteindelijk de gehele cruciale ggz uit de marktwerking te halen.  

Tot slot wijst MIND op het verdwijnen van de restitutiepolis voor geestelijke gezondheidszorg. Hierdoor verdwijnt de vrije keuze voor een passende behandelaar en raken mensen met psychische problemen verder in de knel. MIND pleit voor gelijke toegang tot zorg, ongeacht inkomen of type verzekering, en dringt aan op betere toepassing van de hardheidsclausule en toezicht op de vergoeding van ongecontracteerde zorg. 

MIND roept de Kamer op om duidelijke stappen te zetten voor een stelsel dat keuzevrijheid waarborgt en zorg voor iedereen beschikbaar maakt op het moment dat het nodig is. Lees hier onze brief met inbreng voor het zorgverzekeringsstelsel debat op 18 juni 2025.